Zwolle

Voorzitter, collega’s, belangstellenden,

Na de Tweede Wereldoorlog startte in Nederland een ongekend optimistische tijd. De generatie van onze ouders en grootouders werkte hard aan de wederopbouw. Zij wilden een samenleving waarin iedereen een kans maakte, met oog voor de armen. Er werden voorzieningen gecreëerd zoals goede betaalbare huizen voor iedereen, voorzieningen voor mensen met een functiebeperking, de AOW, wetten die de arbeidsomstandigheden van mensen bewaakten en uitkeringen voor mensen die werkloos of arbeidsongeschikt waren.

Naast de zorg om en voor de individuele mens, was er ook de zorg voor de opbouw van wat van ons allemáál is: de publieke sector. Er werd gezorgd voor opbouw en uitbouw van het onderwijs, een gezondheidszorg die beschikbaar is voor iedereen, aandacht en middelen voor kunst en cultuur en aandacht voor onze leefomgeving.

Er werd met andere woorden een beschaving opgebouwd met aanwezigheid van solidariteit. In alle opzichten was het streven gericht op het humaniseren van de verhoudingen en omstandigheden om zo een saamhorige samenleving te ontwikkelen. De opbouw van deze beschaving is inmiddels al lang geleden schokkend tot stilstand gekomen. Als ik het hele slagveld van de afgelopen twintig jaar overzie, dan stel ik twee dingen vast: 1. we zijn twee keer zo rijk geworden als toen, en 2. toch zijn we zoveel armer geworden.

Eén van de grootste verschillen tussen de SP en alle andere partijen betreft de visie op marktwerking. De SP is tegen marktwerking als het gaat om de zorg, het onderwijs, het openbaar vervoer en andere publieke diensten. Alle andere partijen vereren marktwerking alsof er geen alternatieven bestaan. Maar wat zijn de resultaten van ongebreidelde marktwerking in de publieke sector?

Denk aan de verhoging van de kosten voor gas, water en licht door de schaalvergroting van onze nutsbedrijven. Ook wil ik de onrust noemen bij de openbare aanbestedingen in het stadsvervoer in de grote steden. Ook hier dreigen massa-ontslagen en verslechtering van de arbeidsvoorwaarden. Concurrentie zou betere dienstverlening opleveren en lagere kosten. Maar is dat wel zo? Zelden gaan de tarieven omlaag en de consument wordt geplaagd met keuzestress. De SP heeft dus goede redenen om marktwerking in de publieke sector af te wijzen.

Vorige week stonden wij hier nog in debat over de aanbesteding van de thuiszorg, waar honderden mensen hun baan dreigen te verliezen. Het college zegt dat de Europese aanbesteding een verplicht nummer is waar wij niet om heen kunnen. Toch zijn er gemeenten, zoals Amsterdam, waar men wél is staat is andere keuzes te maken. Daar heeft de Europese aanbesteding niet geleid tot massale ontslagen zoals hier in Zwolle gaat gebeuren, omdat de gemeente daar slim is omgegaan met de criteria. Zo is de eis in de aanbesteding WMO vastgelegd dat de CAO thuiszorg van toepassing blijft. Daarmee is o.a. de overname van het personeel veel beter verankerd dan hier in Zwolle.

En wat zijn de gevolgen van dit beleid? Het college zegt de mensen weer ‘vertrouwen’ te geven door goede dienstverlening en correcte bejegening. Echter, het tegendeel is het geval. Het vertrouwen in de overheid, het vertrouwen in de politiek, in de sociale zekerheid, in onze collectieve voorzieningen, eigenlijk in heel veel wat na WO II is opgebouwd aan beschaving, sijpelt weg. In plaats dat mensen vertrouwen in de overheid krijgen, krijgen zij onzekerheid in hun bestaan en angst voor de toekomst. Het is niet voor niets dat mensen massaal in actie komen. Het zijn deze mensen in verzet die anderen weer vertrouwen geven, weer hoop op iets dat beter is dan het beleid dat ons nu gepresenteerd wordt.

De SP is niet tegen marktwerking als het gaat om commerciële producten. Maar daar waar men marktwerking invoert als het gaat om de publieke sector; zorg, onderwijs, nutsvoorzieningen, huisvesting, openbaar vervoer en ga zo maar door, dààr merken we dat marktwerking hele vervelende bijwerkingen kent. De SP is al jaren mordicus tegen het privatiseren van overheidstaken, omdat dit ons geen betere samenleving brengt. De markt kent alleen winst en verlies, waarbij de winst vaak aan slechts enkelen toekomt. En daarbij heeft de markt geen mededogen.

En helaas, ook dit college voert een neoliberaal beleid, net zoals de regering in Den Haag! De VVD zit daar niet alleen nu aan de financiële knoppen, de VVD bepaalt al bijna 30 jaar de politieke koers van de verschillende regeringen. En daar gaat ons land van naar de knoppen! Een koers geïnspireerd op wat we in de VS onder Reagan en in Engeland onder Thatcher hebben gezien. Lang hebben veel mensen die koers het voordeel van de twijfel gegeven, maar - nu de resultaten steeds zichtbaarder worden - is dat snel aan het veranderen. Deze aanpak is gebaseerd op een mensbeeld dat door de meerderheid van de mensen niet wordt gedeeld.

Ik wens vanaf deze plek het college welgemeend beterschap. Maar wat ik hén toe wens, wens ik ook de Zwolse bevolking toe. Wij hoeven niet slaafs achter een rechts liberaal beleid aan te lopen, we kunnen anders kiezen als we maar willen!

De SP biedt Zwollenaren een beter Zwolle voor hetzelfde geld.

1. Als eerste stip ik de voorgenomen sluiting van 3 peuterspeelzalen in Zwolle aan. Het gaat niet goed met Travers, de organisatie die verantwoordelijk is voor het beheer. Natuurlijk moet er wat gebeuren, maar sluiting is het laatste wat zou moeten plaatsvinden. Onze fractie heeft inmiddels begrepen dat er voorafgaand aan dit besluit geen overleg is geweest met de ouders en leidsters van de getroffen
filialen. Er worden nu al volop alternatieven aangeboden waardoor de peuterspeelzalen open kunnen blijven. De SP heeft een amendement voorbereid waarmee wij voldoende geld vrijmaken om de drie peuterspeelzalen gedurende 6 maanden open te houden. En wij roepen het college op om in die tijd creatieve oplossingen te bedenken -samen met de betrokken mensen!- om deze peuterspeelzalen
permanent open te houden.

2. Voorzitter, als het gaat om welzijn van mensen dan praten we in de eerste plaats over de ruimte die mensen hebben om te participeren in de maatschappij. Méédoen, daar gaat het om! U weet dat de SP een partij is die altijd pleit voor preventie. Voorkomen ís beter dan genezen. In de begroting hebben wij daarom gezocht naar middelen om zoveel mogelijk mensen te laten profiteren van de bijzondere
bijstand. Ons levensonderhoud is duurder geworden, zoals toename van huren, gemeentelijke heffingen, bijdragen voor de ziektekostenverzekering, etc. etc. De SP wil daarom de norm voor de bijstand verhogen van 105% naar 115%. Met het verhogen van de norm geven wij mensen meer mogelijkheden tot deelname aan het maatschappelijk leven, is er minder kans dat men in de schuldsanering terecht komt en kan de armoedeval worden voorkomen.

Konden wij van de zomer voor de dekking nog geen meerderheid vinden, nu hebben wij een alternatief gevonden in de reserves van de GPA. Ons nieuwe theater is inmiddels opgeleverd en in de begroting is jaarlijks een post opgenomen van 4 miljoen euro voor de exploitatie. Daarnaast wordt nu een reserve van 18 miljoen euro in stand gehouden, terwijl er jaarlijks slechts 1 miljoen aan wordt onttrokken.
Alleen de rente kan dit bedrag bijna opbrengen! 18 Miljoen reserve is onzinnig, als aan de andere kant broodnodige voorzieningen door geldgebrek worden geminimaliseerd. Onze fractie vindt dat deze reserve best een flink stuk lager kan, waarmee wij 8 miljoen vrijmaken voor de financiering van onze plannen. Daarbij heeft de SP extra structureel geld vrijgemaakt voor de Vrouwenopvang, om zeker te
stellen dat er een extra crisisplaats bij zal komen. Door dit voorstel kan de raad onze rijkdom beter delen, zonder risico en zonder dat het ons 1 cent extra kost!

Hoewel de SP blij is met de duidelijke keuze in de begroting voor meer sociaal beleid, wil ik toch een scherpe kanttekening maken. Er zijn wel verschillen tussen ‘leuk’ sociaal en ‘belangrijk’ sociaal. Leuk zijn de investeringen in topsportevenementen, waar we sport en ontspanning samen het visitekaartje voor Zwolle laten vormen. Maar belangrijk zijn de investeringen in de brandweer, Maxi Axie, het jongerenwerk en De Kern.
Onze scherpe kanttekening heeft te maken met het schuiven van middelen binnen posten. Voor bijvoorbeeld De Kern wordt structureel 87.000 euro uitgetrokken in het Algemeen Maatschappelijk Werk. Prima! Echter, enkele pagina’s verder lezen wij dat dit binnen de bestaande middelen voor het AMW moet worden opgelost. Er komt dus geen geld bij. Dit betekent dat andere doelen binnen het AMW moeten gaan inleveren en dan praten we over de Vrouwenopvang, huiselijk geweld, ambulante verslavingszorg, zwerfjongeren enz. Wat met de ene hand wordt gegeven, wordt met de andere hand weer teruggenomen! Met een duur woord heet dit herprioritering, maar in de praktijk komt het erop neer dat belangrijke maatschappelijke projecten bezuinigingen krijgen opgelegd. En die rekening krijgt Zwolle in de toekomst keihard gepresenteerd. Door het neoliberale beleid van de afgelopen jaren zijn er grote achterstanden opgelopen, waardoor sprake is van toenemende armoede en sociaal maatschappelijke achterstanden. We hebben niet voor niets een Voedselbank gekregen en ook de afdeling Schuldhulpverlening maakt overuren.

Voorzitter, de SP wil nog enkele projecten incidenteel ondersteunen, daar waar het college ervoor kiest dit te laten liggen. Daaronder het belangrijke project Kwartiermaken, voorlichting en preventie m.b.t. Loverboys, sociaal culturele activiteiten voor het CAD en een verbouwing voor een tweede zaal voor het Filmhuis. Het geld hiervoor vinden wij bij de Fietsenstalling voor De Spiegel, Lobby en Stadsmarketing. De SP kiest liever voor topsportevenementen waar tienduizenden mensen op af komen, dan een salaris voor een marketeer waarvan we het resultaat nog maar moeten afwachten. Tot slot. Tijdens de Perspectiefnota vroeg de SP aandacht voor kwaliteit als we ervoor kiezen om partners in de stad het beleid uit te laten voeren. We moeten niet vergeten dat we werken met mensen en vaak besluiten nemen waar mensen mee te maken hebben. Respect en menselijke waardigheid zijn daarbij bijzondere belangrijke ijkpunten, die in jaarverslagen vaak niet meetbaar terug komen. De SP vraagt nogmaals met klem uw aandacht daarvoor.

Dank u wel namens de fractie.

Margriet Twisterling,
fractievoorzitter SP Zwolle

Hieronder de amendementen bij de begroting 2007

• Extra middelen programma 1 Welzijn (*.pdf)
• Subsidie aanvraag CAD (.*pdf)
• Fietsenstalling De Spiegel (.*pdf)
• Filmtheater Fraterhuis (*.pdf)
• Reserve GPA (*.pdf)
• Subsidie aanvraag Stuurgroep Kwartier maken (*.pdf)
• Lobby (*.pdf)
• Loverboys (*.pdf)
• Peuterspeelzalen open houden (*.pdf)
• Zwolle stadsmarketing (*.pdf)
• Verhogen toetsnorm naar 115% van de bijstandsnorm (*.pdf)
• Vrouwenopvang (*.pdf)
• Bijlage bij de amendementen van de SP Begroting 2007 (*.pdf)